Η "Σχέση" μου με τις μέλισσες

Η λέξη σχέση παράγεται από το απαρέμφατο σχειν του ρήματος έχω. Στα αρχαία ελληνικά η λέξη χρησιμοποιείται σαν αντίθετο της έξεως, της συνήθειας, και δηλώνει τη φυσική κατάσταση ενός σώματος, το να είναι δηλαδή αυτό που είναι, έξω και πέρα από τις διαφοροποιήσεις που μπορεί να επιφέρει η κάθε είδους εξωτερική επέμβαση, όπως η παιδεία και η αγωγή.

Όμως η σχέση με αυτή την αρχαιοελληνική έννοια δεν είναι μια κατάσταση στατική, διότι μεταβάλλεται συνεχώς τόσο η φυσική όσο και η ψυχική μας κατάσταση. Και με αυτή την έννοια σχέση στα αρχαία ελληνικά είναι αυτό που εμείς ονομάζουμε διάθεση.

Υπάρχει λοιπόν μια μετάβαση από το αρχαιοελληνικό στο νεοελληνικό νόημα της λέξης σχέση.

Δεν μπορείς να κάνεις μια σχέση αν δεν έχεις διάθεση. Αλλά ακριβώς επειδή έχεις διάθεση, πρέπει να είσαι έτοιμος να τροποποιήσεις τη σχέση κάθε φορά που αλλάζει η διάθεσή σου. Συνεπώς, καμιά σχέση δεν μπορεί να είναι συνεχώς ίδια με τον εαυτό της.

Η ρευστότητα και η μεταβλητότητα είναι το κύριο χαρακτηριστικό της οποιασδήποτε σχέσης, πράγμα που φαίνεται καθαρότερα στην ερωτική, που τροποποιείται και μεταβάλλεται ακατάπαυστα, γιατί στηρίζεται περισσότερο στο ευμετάβλητο ένστικτο και το ασταθές συναίσθημα παρά στη νόηση, που προσφέρει εχέγγυα σταθερότητας.

Όποιος, συνεπώς, επιχειρεί να στηρίξει τις συζυγικές του σχέσεις στον έρωτα, είναι χαμένος από χέρι. Διότι, κατά τεκμήριο, η οικογένεια υπάρχει για να διαρκεί, ενώ ο έρωτας καταναλώνεται φρέσκος και επί τόπου. Και διαρκεί όσο διαρκεί. Κι όποιος ισχυρίζεται πως είναι ερωτευμένος με τη γυναίκα του ύστερα από δέκα χρόνια γάμου, είτε είναι ένας μεγάλος ψεύτης είτε εκλαμβάνει ως έρωτα τη φιλία, την τρυφερότητα, τη συμπάθεια ή όποια άλλη μεταμόρφωση της ερωτικής σχέσης, που είναι πάρα πολύ ρευστή.

Είμαστε συνεχώς πιασμένοι σ’ ένα πυκνό δίχτυ πολύπλοκων, συμπλεκόμενων, αλληλοσυμπληρούμενων και διαρκώς μεταβαλλόμενων σχέσεων που είναι τόσο πιο γοητευτικές και ενδιαφέρουσες όσο περισσότερο αποδεχόμαστε ως φυσική την εγγενή τους πολυπλοκότητα.

Θα εξαιρέσω τη σχέση του πιστού με το Θεό του, που είναι η πιο ξεκάθαρη, και συνεπώς η πιο ακατάλληλη για συγκινήσεις.

Οι πολύπλοκες, «επικίνδυνες σχέσεις» δεν είναι για όλους. Πρέπει να έχεις το γούστο του κινδύνου για να αφεθείς στην απέραντη γοητεία των πολύπλοκων σχέσεων, που όσο πιο πολύπλοκες είναι τόσο πιο απροσδόκητες γίνονται οι συνέπειές τους.

Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται ο πιο κρυφός πυρήνας της έννοιας της περιπέτειας, που όλους τους συναρπάζει σαν θέαμα, αλλά λίγοι μπορούν να τη χαρούν σαν βίωμα.

Είναι φανερό πως οι σχέσεις που κάνει κανείς, έτσι, για τις σχέσεις, δεν μπορούν να έχουν κανένα σοβαρό νόημα. Τέτοιες σχέσεις είναι μόνο οι κοσμικές. Εύκολες, γρήγορες, ανώδυνες, εξαντλούνται επιτόπου, εντός του σαλονιού, και δεν έχουν για κανέναν καμιά απολύτως συνέπεια. Και όσο πιο συντηρητικός είσαι, τόσο περισσότερο επιδιώκεις την αναγωγή όλων των σχέσεων στο ευτελές επίπεδο των κοσμικών, που παρέχουν πλήρη ασφάλεια, ακριβώς γιατί δεν εγκυμονούν κανέναν κίνδυνο.
Η σχέση μου λοιπόν με τις μέλισσες είναι ερωτική και ως εκ’ τούτου επικίνδυνη (καθ’ ότι αλλεργικός στο δηλητήριό τους) και περιπετειώδης.
Κάθε φόρα που ένα κεντρί αφήνει βαθειά το δηλητήριο μέσα μου, δεν σπεύδω να το αφαιρέσω. Κάθε σταγόνα δηλητηρίου είναι και μια επιβεβαίωση ότι είμαι ζωντανός.

Και ναι. Ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό.

Η ερωτική αυτή σχέση δίνει ό,τι και η όποια άλλη ερωτική σχέση. Χαρές, λύπες, απώλειες (όπως αυτή με τις φωτιές του περασμένου καλοκαιριού) αλλά και αναβίωση, καινούρια ξεκινήματα, έλλειψη, όταν για μέρες δεν τις δω, όταν δεν ακούσω το ψιθύρισμά τους, όταν δεν μυρίσω το άρωμά τους. (πολλαπλά τα αρώματα της κυψέλης, καθώς άλλο άρωμα αναδύεται από μια υγιή (ευτυχισμένη!) κυψέλη, άλλο από μια που ασθενεί, άλλη η φερομόνη επίθεσης, που τη γνωρίζω καλά!! και άλλη η φερομόνη της οριοθέτησης του χώρου από έναν αφεσμό).
Όπως έλεγε ο Μπρετόν και έγραφα κι αλλού, ο έρωτας ή είναι τρελός ή δεν είναι έρωτας. Τρελή λοιπόν είναι και η δική μου σχέση με τις μέλισσες.

Για κάποιους είναι ακατανόητη. Γι’ αυτούς που δεν λατρεύουν το ζην επικινδύνως, που αργοπεθαίνουν από συνήθεια όπως έλεγε ο Νερούδα, που δεν βίωσαν τρελούς έρωτες, δεν αναποδογύρισαν το τραπέζι, δεν προτίμησαν την αβεβαιότητα για το σίγουρο και όσο και να το εξηγήσω, εκλογικεύσω, δεν θα με καταλάβουν ποτέ.

Οι άλλοι δεν αμφέβαλλαν ποτέ γιατί συνεχίζω.

"Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις, όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είναι κανείς ζωντανός χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη από το απλό γεγονός της αναπνοής."

Καθώς δεν προβλέπεται άλλη ανάρτηση σύντομα, θα ευχηθώ να περάσετε τις γιορτές με πρόσωπα που αγαπάτε και ο νέος χρόνος να σας χαρίσει απροσδόκητες συγκινήσεις.

Οι Μέλισσες του Αόρατου

Εμείς, oι άνθρωποι του εδώ και τώρα, δεν νιώθουμε ούτε στιγμή ικανοποιημένοι στον έγχρονο κόσμο, ούτε είμαστε προσδεμένοι σ’ αυτόν. Ξανά και ξανά μεταπηδούμε στους παλαιότερους, στην προέλευσή μας, και σ’ αυτούς που κατά τα φαινόμενα θα ακολουθήσουν. Στον μέγιστο εκείνο «ανοιχτό» κόσμο όλοι είναι, δεν μπορούμε να πούμε «ταυτόχρονα», διότι ακριβώς η παύση του χρόνου προσδιορίζει το ότι όλοι αυτοί είναι. Παντού το εφήμερο γκρεμίζεται σ ένα βαθύ Είναι. Οφείλουμε λοιπόν όχι μονάχα να χρησιμοποιούμε υπό τον περιορισμό του χρόνου όλες τις μορφές του εδώ αλλά, όσο μπορούμε, να τους προσδίδουμε τις ανώτερες σημασίες στις οποίες μετέχουμε. Όχι όμως με τη χριστιανική έννοια (από την οποία απομακρύνομαι με όλο και μεγαλύτερο πάθος)· οφείλουμε, απεναντίας, διατηρώντας μια καθαρά γήινη, βαθιά γήινη, απολαυστικά γήινη συνείδηση να εισαγάγουμε το εδώ ιδωμένο και αγγιγμένο σ’ έναν διευρυμένο, σ’ έναν ευρύτατο περίγυρο. Όχι σε κάποιο επέκεινα που ρίχνει στη γη τη ζοφερή σκιά του αλλά σε ένα όλον, στο όλον. Η φύση, τα πράγματα που μας περιβάλλουν και που τα χρησιμοποιούμε, ανήκουν στο προσωρινό και το εύθραυστο· όσο όμως βρισκόμαστε εδώ, αυτά είναι η δική μας περιουσία κι αυτά είναι οι φίλοι μας, αυτά μοιράζονται την ανάγκη μας και τη χαρά μας, όπως υπήρξαν και στο παρελθόν οι έμπιστοι των προγόνων μας. Οφείλουμε λοιπόν όχι απλώς να μην τα κακομεταχειριζόμαστε και να μην τα ταπεινώνουμε αλλά, για χάρη ακριβώς ετούτης της προσωρινότητας, που τη μοιράζονται μαζί μας, θα πρέπει να κατανοήσουμε ως τα μύχια αυτές τις εκδηλώσεις κι αυτά τα πράγματα και να τα μεταμορφώσουμε. Να τα μεταμορφώσουμε; Ναι, διότι δικό μας καθήκον είναι να εγχαράξουμε την προσωρινή, την εύθραυστη τούτη γη τόσο βαθιά, με τόσο πόνο και τόσο πάθος μέσα μας, ώστε η ουσία της να αναστηθεί και πάλι μέσα μας «αόρατη». Είμαστε οι μέλισσες του αόρατου. Αέναα συλλέγουμε το μέλι του ορατού, για να το συσσωρεύουμε στη μεγάλη χρυσή κυψέλη του αόρατου.

The poet's guide to life. The wisdom of Rilke

....Θα πάω να χτίσω μια φωλιά στον ουρανό